Instytucje rynku pracy
Zaktualizowano: 3 lis 2021
Kiedy potrzebujemy pracy, możemy szukać jej na własną rękę lub zwrócić się do jednego z wyspecjalizowanych podmiotów. W Polsce mamy ich kilka, a każdy z nich ma nieco inny zakres kompetencji i świadczonej pomocy.
Wszystkie instytucje rynku pracy możemy podzielić na dwie główne kategorie: publiczne i niepubliczne. Do publicznych (państwowych) należą:
1. Publiczne służby zatrudnienia - wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy, czyli tak zwane pośredniaki. Cóż, chyba każdy z nas, na przykład kto kiedyś rejestrował się jako osoba bezrobotna, ma swoje doświadczenia z tą instytucją.
2. Ochotnicze Hufce Pracy (OHP) - nastawione są pomoc zawodową dla młodzieży (do 25. roku życia), przede wszystkim wykluczonej społecznie lub z trudnych środowisk. Korzenie tej instytucji sięgają roku 1958, a więc czasów głębokiego socjalizmu.
Instytucje niepubliczne mogą mieć dwie formy. Jedna z nich to organizacje pozarządowe. Ich celem nie jest generowanie zysku, lecz realizowanie określonej w statucie działalności pożytku publicznego. Druga to oczywiście działalności gospodarcze. Wśród niepublicznych instytucji rynku pracy wyróżniamy:
1. Instytucje partnerstwa lokalnego - powoływane są tymczasowo, w celu rozwiązania konkretnego problemu związanego z lokalnym rynkiem pracy. Ściśle współpracują z jednostkami samorządowymi
2. Instytucje szkoleniowe - w tym Zakłady Doskonalenia Zawodowego. Zajmują się rozwijaniem kompetencji zawodowych poprzez organizację różnego rodzaju szkoleń i kursów. Część z nich to organizacje publiczne, ale zdecydowana większość działa komercyjnie i pobiera opłaty za swoje usługi
3. Instytucje dialogu społecznego: mają na celu moderację relacji pomiędzy uczestnikami rynku pracy. Zaliczymy do nich:
- organizacje pracodawców - np. Konfederacja Lewiatan lub Związek Rzemiosła Polskiego,
- związki zawodowe lub organizacje związków zawodowych - rozmaite organizacje reprezentujące interesy pracowników, zazwyczaj zrzeszone w centralach związkowych, takich jak NSZZ "Solidarność" lub OPZZ,
- organizacje bezrobotnych.
Trudno jednak wskazać działającą w Polsce organizację, która specjalizuje się w reprezentowaniu interesów osób pracujących za granicą!
4. Agencje zatrudnienia: podmioty wpisane do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia, świadczące usługi w zakresie:
- poradnictwa zawodowego,
- doradztwa personalnego,
- pośrednictwa pracy (w tym do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych),
- pracy tymczasowej.
W kolejnym poście omówimy dokładniej zakres działalności agencji zatrudnienia oraz różnice pomiędzy usługami pośrednictwa pracy oraz pracy tymczasowej.
Działalność wszystkich wymienionych wyżej podmiotów reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.